16 Mayıs 1944 Auschwitz Roman Direnişi Günü
Polonya’da bulunan Auschwitz-Birkenau dünya çapında bilinen bir ölüm kampı. Bu kamp içerisinde
Romanlar için ayrıca inşa edilen bir “Çingene Kampı” da vardı.
Çevresi elektrikli tellerle çevrili olan, Polonya’daki bu kampta yaklaşık 2 yılda içerisinde toplamda 25.000 Roman katledildi.
2. Dünya savaşı sırasında Nazilerin ölüm saçtığı bu soykırımda ortalama 500.000 Roman/Çingenenin katledildiği düşünülüyor. Bu sayı o dönemde Avrupa kıtasında yaşayan Romanların önemli bir bölümüne denk gelmekte.
16 Mayıs 1944’te ise kampta çok önemli bir direniş gösterildi. Kamp içindeki birçok mahkum grubunun oluşturduğu Direniş Ağı, Romanları 16 Mayıs’ta “gaz odalarına” gönderilecekleri konusunda uyardı. Roman mahkumlar, taş ve çeşitli araçlarla silahlanarak, barakalarda barikatlar oluşturdular. SS subayları kendilerini almaya geldiklerinde, silahları SS ile denk olmasa da geri çekilmelerini sağladılar. İlk defa böylesinde bir direnişle karşılaşan SS subayları katliam planlarını ertelemek zorunda kaldı. Direniş sonrası, kampın fiziksel olarak daha güçlü mahkumları başka kamplara aktarıldı ve kalanlar 2-3 Ağustos 1944’te katledildi.
Günümüzde hala yerkürenin yönetim sistemi ve ulus devlet anlayışının ırkçı saldırılarına sistematik olarak maruz kalan Romanlar/Çingeneler, doğrudan soykırıma uğramasa da dolaylı yollardan yok edilmek istenerek, 21. yüzyılda insan hakları mücadelesini ve uğradığı hak ihlallerinin mücadelesini her alanda sürdürmekte.
Ülkemizdeki Durum
Ülkemizdeki durum ele alınacak olursa, Roman toplumu olarak tam anlamıyla yeterli olan diplomasi ve bürokrasi dilini kuramasak da, yaşadığımız toplumsal sorun ve sıkıntılarımız AYRIMCILIK – IRKÇILIK anlayışından kaynaklanan ve eşit yurttaşlık hakkına erişimi zorlaştıran kalın bir duvardan başka bir şey değil.
Birlikte hareketle tüm sorunların üstesinden gelerek, yarınları inşa etme noktasında sosyal entegrasyonu ve eşitliği sağlayacağımıza olan inancınızı her zaman taze tutmamız gerekiyor.
16 Mayıs 1944’te çatal, kelepçe ve pranga zincirleri, taş sopa gibi kendilerini savunabilecekleri ne varsa ,hayatta kalmak için dimdik bir direniş sergilediler.
Bu direnişe ithafen sadece Roman/Çingene olduğu için katledilen insanları üzüntü ve saygıyla anıyor, dünyanın hiçbir yerinde IRKÇILIK hastalığının baş göstermemesini diliyorum.
Bahattin Turnalı
16/05/2021